FIGHT FOR FREEDOM

FIGHT FOR FREEDOM

NDOA ZA MAPEMA, MIMBA ZA UJANA ZINAWANYIMA WASICHANA WENGI ELIMU

 

                                                              picha hii haihusiani na stori. 

Akwa Ibom ni jimbo lililo katika ukanda wa kijiografia  Kusini mwa nchi ya Nigeria yenye matukio mengi ya ndoa za utotoni.Esther Akan ni miongoni mwa wasichana ambao ni wahaga wa ndoa za utotoni ambapo alipata ujauzito aliopewa na mwanafunzi mwenzake Ernest 30 shuleni akiwa na umri wa miaka 16,ni mtoto wa kwanza kati ya watoto watano, alifiwa na baba yake akiwa na umri wa miaka 12.

 Esther alikuwa mwanafunzi wa SS2 katika Shule ya Sarufi ya Jumuiya ya Sekondari, Ikot Essien, Ibesikpo-Asutan kaatika  Jimbo la Akwa Ibom nchini humo.

 Baada ya hapo Esther alichukua umamuzi wa kuacha shule na kwenda kuishi na aliyempa ujauzito kama mke na mume , uamuzi ambao anasema sasa anajutia.

 Baadae Esther alifanikiwa kujifungua mtoto wake wa kike, mnamo Januari 2021 mumewe aliaga dunia muda mfupi baada ya kuthibitisha kuwa Esther alikuwa anatarajia mtoto wao mwingine wa pili.

 "Nilijuta kuchukua uamuzi huo (ndoa ya mapema). Badala ya kupata, sasa ninateseka zaidi kuliko hapo awali," Esther aliambia Premium Times.

 Angelina (jina halisi limehifadhiwa), 17, mama mwingine mdogo kutoka kijiji cha Ikot Obio Ndoho katika eneo la Serikali ya Mtaa ya Mkpat Enin, pia aliacha shule. Kama Esther, yeye pia alisema amenyanyaswa sana na mwanamume wake.

 "Mume wangu huwa ananinyanyasa; mara nyingi anatumia kuni au mbao kunipiga kila mara aliniambia kuwa baba yake alimpiga mama yake hadi kumuua, kwa hiyo, anaweza pia kunipiga hadi kuniua na hakuna mtu atakayefanya chochote," Angelina alisema.

 Alisema kuwa alipanga baadae kurudi shuleni lakini alishidwa kutokana na mume wake kumwekea vikwazo vikali.

 “Nilipanga kurejea shuleni pale mambo yatakapokuwa mazuri katika familia yangu, lakini mume wangu alipokutana nami sikuweza kumpinga kwa sababu nilihitaji msaada na kwa sababu ya ndoa ya utotoni sikuweza tena kurudi shuleni” Bi Enobong aliongeza

 Serikali ya Akwa Ibom inasema imeendesha kampeni vikali dhidi ya ndoa za utotoni na matokeo yamekuwa yakipatikana. Mnamo 2020, serikali ilitunga sheria ya kupiga marufuku ndoa chini ya umri wa miaka 16.

 Kwa maneno mengine, wakati serikali ya Nigeria kupitia Sheria ya Haki za Mtoto inatambua 18 kama umri wa mtu mzima, ni miaka 16 huko Akwa Ibom.

 "Tuna Sheria yetu ya Haki za Mtoto katika Jimbo la Akwa Ibom na umri uliowekwa ni miaka 16," Naibu Mkurugenzi katika Wizara ya Sheria ya Jimbo la Akwa Ibom ambaye pia ni Mkurugenzi katika Kitengo cha Kukabiliana na Unyanyasaji wa Kijinsia na Jinsia, Akwa Ibom. Jimbo, Emem Ette, aliiambia Premium Times.

 Alisema serikali inapinga ndoa za utotoni, kwa hivyo vitendo hivyo ni kosa katika Jimbo la Akwa Ibom.

 "Katika Jimbo la Akwa Ibom, ikiwa mtoto aliye chini ya umri wa miaka 16 amebakwa au kupachikwa mimba na mwanamume, iwe ametaka kwa ridhaa yake au la, kwa mujibu wa sheria, mtu ambaye ni chini ya umri wa miaka 16 hawezi kutoa ridhaa. hivyo yeyote aliyempa ujauzitoaripoti polisi na kufunguliwa mashtaka kwa kumbaka mtoto huyo,” alisema.

Alisema serikali inapinga tabia ya wazazi kukabidhi watoto wao waliopachikwa ujauzito waolewe na waliopewa ujauzito huo.

 “Hakuna mzazi anayepaswa kumbeba mtoto wao na kusema kwa sababu umempa mimba mtoto wangu uolewe na mtoto wangu si sawa, sheria ipo kinyume na hiyo ni ukatili dhidi ya mtu, sheria iko wazi kabisa kuhusu ndoa za utotoni. jimboni," Bi Ette alisema.

 Alisema juhudi za serikali zilikuwa na matunda, na kulikuwa na kesi chache za ndoa za utotoni. Kile ambacho serikali inajali zaidi sasa ni kushughulikia mimba za utotoni, alisema.

 Kulingana na Utafiti wa Demografia na Afya wa Nigeria, 2018, kiwango cha mimba cha kijana (miaka 15-19) katika Jimbo la Akwa Ibom kilikadiriwa kuwa asilimia 12.8. Ilikuwa ya tatu kwa juu katika eneo la Kusini-Kusini baada ya asilimia 19.9 ya Bayelsa na 14 ya Cross Rive

 Katika juudi ya kutatua tatizo hilo Bi Emmanuel mnamo 2015 alizindua Mpango wa Uwezeshaji wa Familia na Uelekezi wa Vijana (FEYReP) ili kushughulikia tatizo la mimba za utotoni.

 "Mojawapo ya mwelekeo mkuu wa FEYReP itakuwa jinsi ya kuzuia mimba za utotoni. Baadhi ya wasichana hawa ni waathirika wa ubakaji na aina nyingine za ukatili wa kijinsia, kulingana na ripoti ya jinsia nchini Nigeria ya 2012, msichana mmoja kati ya watatu wenye umri wa miaka 15 hadi 24 wanakabiliwa na unyanyasaji huu," Bi Emmanuel alisema wakati wa uzinduzi wa programu, kama ilivyoripotiwa na gazeti la Vanguard.

 Kikundi hicho kinatetea uzuiaji wa mimba za utotoni na kukuza elimu ya mtoto wa kike.

Kamishna wa Jimbo la Masuala ya Wanawake na Ustawi wa Jamii, Ini Adiakpan, alikiri kwamba mimba za utotoni bado ni tatizo katika jimbo hilo.

 "Katika Akwa Ibom, tunamlindaje mtoto wa kike? Serikali imeweka utaratibu wa kisheria kumlinda mtoto; tunayo Sheria ya Haki ya Mtoto, sera ya jinsia na mengineyo. Pia tunayo elimu bure na ya lazima, ambayo inahusisha watoto wa kiume na wa kike na kwa wakati huo, kila mtoto anatarajiwa kuwa shuleni," aliiambia Premium Times.

 Katika Akwa Ibom, umri wa utu uzima ni miaka 16 Shirika la Umoja wa Mataifa la Kuhudumia Watoto (UNICEF) linakadiria kuwa asilimia 43 ya wanawake nchini

 Nigeria wenye umri wa kati ya miaka 20 na 24 walifunga ndoa kabla ya kutimiza miaka 18 ambapo takriban asilimia 17 walifunga ndoa kufikia umri wa miaka 15.

 Pia, asilimia 80 ya waliooa kabla ya miaka 18 waliacha elimu sawa na asilimia 39 ya waliooa kabla ya miaka15.

 "Wengi wao hupachikwa mimba katika hatua za awali, wengine wakiwa na umri wa miaka 14 na wengine wakiwa na miaka 15 au chini zaidi, mara tu jambo hilo likitokea, watahamia kukaa na mwanamume anayehusika na ujauzito huo." alisema Michael Udoaba, mkunga wa jadi na kiongozi wa jamii katika jamii ya Okop Ndua Erong.

 Wakati ndoa za utotoni zimekithiri  jimbo la Jigawa ambapo ni mojawapo ya majimbo 36 ya Nigeria, yaliyoko katika eneo la kaskazini mwa nchi hali ni mbaya zaidi huku asilimia 90 ya wasichana chini ya 18 wakiolewa, hali hiyo pia ipo kusini mwa Nigeria - ingawa katika kiwango cha chini.

kulingana na repoti ya UNICEF majimbo manne yenye matukio mengi ya ndoa za utotoni kusini ni Ogun, Oyo, Delta na Akwa Ibom, yenye asilimia 29, 23, 23 na 22.

 Mnamo 2018, Akwa Ibom ilikuwa na idadi ya juu ya watoto ambao waliacha shule ya pili ni  Kano ambapo Ibom ililirekodi watoto 581,800 ambao hawakuwa shuleni huku Kano ikiwa na 989,234, kulingana na Tume ya Elimu ya Msingi kwa Wote, UBEC.

 Akwa Ibom ilikuwa na idadi kubwa zaidi ya watoto wa kike wasiokwenda shule nchini ikiwa na 298,161,huku mshindani wake ni jimbo la Sokoto, ilirekodi 270,586.